ileavukatadmin
Miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufu
Miras bırakan saklı payların dışında kalan miktarlar için ölüme bağlı tasarruflar yapabilir. Yaptığı tasarruflar saklı payları ihlal ederse, tenkise tabi kazandırmalar olarak kabul edilir.
Kimler saklı paylı mirasçılardır? Hangi mirasçıların saklı pay oranları ne kadardır? Saklı pay oranını nasıl hesaplarım? Tasarruf nisabı nedir? Tasarruf nisabı nasıl hesaplanır? Tenkise tabi kazandırmalar nelerdir? Tereke aktifi nedir? Net tereke nedir, nasıl hesaplanır?
Miras bırakanın yaptığı ölüme bağlı tasarruflar tasarruf nisabını aşıyorsa saklı payları tasarruf edilmiş olan mirasçılar tenkis talep edebilir?
Tasarruf nisabı nasıl hesaplanır?
Tasarruf nisabına rakamsal değer biçilmesi gerekmektedir. Öcelikle terekenin değeri tespit edilir. Terekenin tespiti için ölüm anındaki mevcudiyet yeterli değildir. Bu sebepler öncelikle nelerin tenkise tabi olduğu belirlenmeli ve tereke hesabında dikkate alınmalıdır. Sadece ölüme bağlı tasarruflar değil, bazı sağlararası kazandrmalar da tenkise tabi olabilmektedir. Tenkis edilecek olan işlemler hükümsüzleşmektedir. Burada her iki kazandırmanın da ortak özelliği karşılıksız yapılmış olmalarıdır. İvazlı olarak yapılan kazandırmalar terekede eksilmeye sebep olmayacağı için tenkise tabi olmazlar.
Tereke Aktifinin Hesaplanması
Terekedeki mal varlığına mirasın açıldığı an itibariyle değer biçilir. Ölüme bağlı tasarruflar henüz terekeden çıkmamış olduğu için tereke aktifinin içinde yer almaktadır. Tenkise tabi olan yani ivazsız yapılmış olan sağlararası kazandırmalar ise terekeden çıkmış olduğu için yapılan bu tasarruf değerinin terekeye eklenerek tereke aktifinin bulunması gerekir.
Örneğin; miras bırakan A vefat ettiği tarihte bankada 50.000 TL parası, 150.000 TL değerinde de arabası mevcut. Miras bırakan A vefat etmeden önce çok sevdiği bir dostuna, vefat etmeden 1 yıl önce karşılıksız olarak 100.000 TL değerinde bir tablo hediye etmiş olsun. Miras bırakanın vasiyetname ile de 150.000 TL değerinde arabasını bir süredir beraber yaşamakta olduğu hayat arkadaşına bırakmış olduğunu kabul edelim. Miras bırakan A’nın mirasçılarının saklı paylarının ihlal edilip edilmediğinin tespiti için öncelikle tereke aktifinin hesaplanması gerekecektir. Hali hazırda terkede 50.000 TL para ve 150.000 TL değerinde araba mevcuttur. Ölüme bağlı tasarrufa konu olan araba henüz terekeden çıkmamıştır. Ancak mirasın açılmasından 1 yıl evvel bağışlanmış olan 100.000 TL değerindeki tablo sağlararası kazandırmaya konu olmuştur ve terekeden çıkmıştır. Bu sebeple terekede bulunan 200.000 TL’ye 100.000 TL (tablonun değeri) de eklenerek tasarruf nisabı hesaplanmalıdır.
Öncelikle, sağ kalan eşin mal rejimi tasfiye edilir, sağ kalan eşe borcu varsa tasfiye edilir. Sağ kalan eşin ölen eşe borcu varsa katılma alacağı olarak terekeye eklenir. Ardından TMK 507/2 uyarınca terekeden indirilmesi gerekenler indirilir ve net tereke bulunur. TMK 507/2 çıkarılması egerken kalemleri saymıştır. Miras bırakanın tüm borçları, Cenaze giderleri, Terekenin mühürlenmesi ve yazımı için gereken tüm masraflar, Miras bırakan ile birlikte yaşayan ve onun tarafından bakılan kişinin 3 aylık bakım gideri tereke aktifinden tereke borcu olarak indirilir.
Denkleştirmeye tabi kazandırmalar terekeye eklenir
Denkleştirmeye tabi kazandırmalar TMK 669 da sayılmıştır. Denkleştirmeye tabi kazandırmalar sağlararası işlemin tasarruf nisabını aşıp aşmadığını anlamak için farazi olarak terekeye eklenir. Saklı payların ihlal edilmiş olduğu belirlenirse bu pay miras payından mahsup edilir. Çeyiz ve iş kurma sermayesi olarak mirasçıya yapılan kazandırmalar kural olarak miras bırakan aksi iradeyi ortaya koymadıkça denkleştirmeye tabi olduğu kabul edilir. Yani o kazandırma mirasçının miras payına ek olarak yapılmamıştır, mahsuben yapılmıştır.
Yasal mirasçılık hakkında yazımız : http://fatmatugcebilgin.av.tr/2020/07/23/yasal-mirascilik/
BİLGİN HUKUK BÜROSU
ARABULUCU AVUKAT FATMA TUĞÇE BİLGİN
terekenin hesaplanması, miras hukuku, miras avukatı, miras avukatı istanbul
ileavukatadmin
Yasal Mirasçılık
Yasal mirasçılar 4 başlık altında ele alınabilir. Kan hısımları, Sağ kalan eş, Evlatlık ve Devlet. Miras hukuku.
Yasal mirasçı : Kan hısımları
Kan hısmı olarak yasal mirasçı denildiğinde akla ilk olarak altsoy gelir. Mirasbırakanın birinci derece mirasçıları onun altsoyudur. Mirasçının çocukları eşit olarak yasal mirasçıdır. Çocuklardan biri mirasbırakandan önce ölmüş ise varsa ölen çocuğun altsoyu onun yerine mirasçı olmaya devam eder.
Mirasbırakanın öldüğü tarihte altsoyu bulunmuyorsa bu durumda yasal mirasçıları eşit paylarla anne ve babasıdır. Eğer anne ve babadan biri ölmüşse onun payı ölen mirasçının altsoyuna paylaştırılır. Asıl mirasçının altsoyu bulunmuyor, anne ve babası da ölmüş ve onların da altsoyu bulunmuyor ise, bu durumda büyük anne ve büyük baba eşit olarak yasal mirasçı olacaktır. Yine büyük anne ve büyük babasının asıl mirasçıdan önce ölmüş olması halinde miras büyük anne ve büyük babanın miras hisseleri oranında altsoylarına paylaştırılacaktır.
Türk Medeni Kanun m 498 evlilik dışında doğan ve soybağının tanıma veya hakim hükmüyle kurulmuş olması halini, aynen evlilik içinde doğmuş çocuk gibi mirasçı olacağını ifade etmiştir. Altsoy mirasçıyı düzenleyen 495. maddede elilik içinde doğmuş olma koşuluyla altsoy olma gibi bir ayrım yapılmamış olmasına rağmen, bu şekilde koruyucu bir düzenleme getirilmiştir. Çocuğun evlilik içinde veya evlilik dışında doğması miras hakkını etkileyen bir husus değildir.
Yasal mirasçı : Evlatlık
Evlatlığın miras hakkı : Evlatlık edinilen çocuk da mirasbırakanın aynı kendi altsoyu gibi mirasçı olur. Evlatlığın mirasbırakandan önce ölmesi halinde tıpkı altsoy mirasçıdaki gibi, evlatlığın altsoyu mirasçı olmaya devam eder. Evlat edinen ise evlatlığa mirasçı olamaz. Evlatlık aynı zamanda öz ailesine de mirasçı olmaya devam eder.
Yasal Mirasçı : Sağ kalan eş
Sağ kalan eşin miras hakkı birlikte bulunduğu zümreye göre farklılık göstermektedir. Sağ kalan eş mirasbırakanın altsoyu ile beraber mirasçı olursa yasal miras hakkı mirasın dörtte biri oranındadır. Mirasbırakanın altsoyu bulunmuyorsa bu durumda bir üst zümre anne-baba ile beraber mirasçı olacağı için sağ kalan eş mirasın yarısı oranında yasal miras hakkına sahip olacaktır. Eğer mirasbırakanın anne ve babası ile onların da altsoyu bulunmuyorsa, sağ kalan eş büyük anne-büyükbaba ve torunları ile birlikte mirasçı olacağından dörtte üç oranında miras hakkına sahip olur. Eğer miras bırakanın büyük anne, büyükbaba ve torunları da bulunmuyorsa mirasın tamamı sağ kalan eşe kalır.
Yasal Mirasçı : Devlet
Türk Medeni Kanununun 501. maddesi hiç bir mirasçı bırakmaksızın ölen kişinin mirasının devlete geçeceğini düzenlemiştir.
tenkis davaları hakkında ilgili yazımızı okuyabilirsiniz: http://fatmatugcebilgin.av.tr/2020/07/16/olume-bagli-tasarruflarin-iptali-ve-tenkisi/
Miras hukuku avukat için tarafımızla iletişime geçmek için : http://fatmatugcebilgin.av.tr/iletisim/
BİLGİN HUKUK BÜROSU
ARABULUCU AVUKAT FATMA TUĞÇE BİLGİN
Miras avukatı İstanbul, miras davası avukatı, Miras hukuku avukatı, Üsküdarda avukat