BOŞANMADA MAL PAYLAŞIMI- MAL REJİMİNİN TASFİYESİNE İLİŞKİN DAVALAR
Türk Medeni Kanunu’muz evlilik birliğinde başka bir mal rejimi kabul edilmemiş ise, “edinilmiş mal rejimi” geçerli olduğunu kabuletmektedir. TMK’nın yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden öncesinde ise “mal ayrılığı rejimi” geçerliydi. Bu sebeple; o tarihten evvel gerçekleşmiş bulunan evliliklerde, başka bir rejim belirlenmemiş ise, 01.01.2002 tarihinden önce edinilmiş malvarlığında “mal ayrılığı” rejimi uygulanacaktır. Devam eden tarihlerde bir malvarlığı edinilmiş ise, bu malvarlıkları için de “edinilmiş mallara katılma rejimi” uygulanacaktır.
Evliliğin sona ermesi, evlilik birliği içinde edinilen malların da paylaşımını gerekirmektedir. Bu paylaşıma mal rejiminin tasfiyesi adı verilir.
Mal rejimi boşanma davasının açılması ile beraber sona erer. Bu sebeple; boşanma davasının açılmasından sonra mal rejimi davalarının da açılması mümkündür. Ancak; mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davanın sonuçlandırılması için boşanma davasının sonucu beklenmektedir. Bu sebeple boşanma davası bekletici mesele yapılmaktadır.
Boşanma ile birlikte malvarlığının paylaşımı için; Katkı payı alacağı davası, Değer artış payı davası, Artık değere katılma alacağı davasıdır. Bu davaların açılması ve takibinde mutlaka boşanma avukatından destek alınmalı, birlikte hareket edilmelidir. Türkiye’de avukatlık mesleğinin icrasında aile hukukunda çalışan avukatlık ofisleri tarafından boşanma avukatı olarak hizmet verilebilmektedir.
Katkı payı alacağı davası nedir? 01.01.2002 tarihinden önce “mal ayrılığı rejimi” geçerli olduğundan, hukuki dayanağını yargıtay içtihatlarından alan bir dava türüdür. Bu dava türü ile 01.01.2002 tarihinden önce edinilmiş malvarlıklarında, malik olmayan eşin o malın edinilmesine, korunmasına ve değerinin artmasına ilişkin katkısı para alacağı olarak talep edilmektedir. Bu dava ile mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilen mal üzerinde, malik olmayan eşin malın edinilmesi ve değerlenmesi üzerinde parasal hak talep etme imkanı olmuştur. Katkı payı malın dava tarihindeki değeri üzerinden hesaplanmaktadır.
Değer artış payı davası nedir? Bu dava türünde de yine diğer eşin edindiği malın edinilmesi, iyileştirilmesi ve korunmasına yönelik mala yaptığı katkı para olarak talep edilmektedir. Talep eden eşin bu iddiasını tanık dahil her türlü delille ispatlaması mümkündür. Bu davanın katkı payı alacağı davasından farkı, katkının malın tasfiye tarihindeki değeri yani karara en yakın tarihteki değeri üzerinden hesaplanmasıdır. Ancak; malın herhangi bir deprem, sel vb. sebeple değer kaybetmesi halinde bu hesaplama katkının başladığı tarihteki değer üzerinden yapılır.
Artık Değere Katılma Alacağı Davası Nedir? Kısaca katılma alacağı davası da dediğimiz davalıya ait artık değerin yarısı üzerinde, diğer eşin katkıda bulunduğunu ispat etmeksizin parasal hakkına ilişkin dava türüdür. Artık değer dediğimiz değer ise, eşe ait edinilmiş malların değerine denkleştirmeye tabi herhangi bir değer varsa bunun eklenmesi ve bu malvarlıklarına ait borçların çıkarılmasından sonra geriye kalan miktardır. Bu teknik hesaplamalar mahkeme tarafından uzman bilirkişilere yaptırılmaktadır.