ZAMANAŞIMININ DURMASI VE ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ

Posted On 5 Eylül 2019

Zamanaşımı Türk Borçlar Kanununda 141 ile 161. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Türk Borçlar Kanunu zamanaşımı süresini bazı durumlar için 5 yıl, bazı durumlar içinse 10 yıl olarak düzenlemiştir. Farklı durumlar için ayrıca zamanaşımı süreleri de belirtilmiştir. Örneğin haksız fiil sebebiyle açılacak davalarda 2 yıllık zamanaşımı süresi sözkonusudur. Sigorta şirketine karşı dava, trafik kazası ve sigorta poliçesine istinaden açılacak davalarda sigorta hukuku ve karayolları trafik kanunu hükümleri uyarınca 2 yıllık zamanaşımı süresi geçerli olmaktadır.

Bir alacağın zamanaşımına uğraması o alacağı sona erdirmez, yalnızca borçluya defi hakkı verir. Yani borçlunun ödemekten kaçınması halinde alacaklının dava hakkı olmamaktadır. Ancak; borçlu borcunun zamanaşımına uğradığını bilmeksizin eskaza borcunu ödemişse de, ödemiş olduğunu geri isteyemeyecektir.

Kanun belirli hallerde zamanaşımı süresinin duracağını, belirli hallerde zamanaşımı süresinin kesileceğini düzenlemiştir.

Zamanaşımını durduran sebepler TBK’nun 153. maddesinde düzenlenmiştir. Bu sebeplerden birinin varlığı halinde süre hiç başlamaz, başlamışsa da durur. Zamanaşımını durduran sebebin ortadan kalkması halinde ise, kaldığı yerden devam eder. Yani süre baştan işlemez, yalnızca duraklamış olur.

Zamanaşımını durduran sebepler :

1. Velayet süresince, çocukların ana ve babalarından olan alacakları için.
2. Vesayet süresince, vesayet altında bulunanların vasiden veya vesayet işlemleri sebebiyle Devletten olan alacakları için.
3. Evlilik devam ettiği sürece, eşlerin diğerinden olan alacakları için.
4. Hizmet ilişkisi süresince, ev hizmetlilerinin onları çalıştıranlardan olan alacakları için.
5. Borçlu, alacak üzerinde intifa hakkına sahip olduğu sürece.
6. Alacağı, Türk mahkemelerinde ileri sürme imkânının bulunmadığı sürece. 7. Alacaklı ve borçlu sıfatının aynı kişide birleşmesinde, birleşmenin ileride geçmişe etkili olarak ortadan kalkması durumunda, bu durumun ortaya çıkmasına kadar geçecek sürece zamanaşımı süresi durur.

Zamanaşımını kesen sebepler :

Zamanaşımı süresini kesen haller TBK’nun 154. maddesinde düzenlenmiştir. Zamanaşımı süresinin kesilmesi halinde zamanaşımı süresi en baştan işlemeye başlayacaktır.

TBK 154 maddesi uyarınca;

1. Borçlu borcu ikrar etmişse, özellikle faiz ödemiş veya kısmen ifada bulunmuşsa ya da rehin vermiş veya kefil göstermişse.
2. Alacaklı, dava veya def’i yoluyla mahkemeye veya hakeme başvurmuşsa, icra takibinde bulunmuşsa ya da iflas masasına başvurmuşsa zamanaşımı süresi kesilir.

Mal rejimi davalarında zamanaşımının durması

Mal rejimi davası 10 yıllık zamanaşımı süresine tabidir, 10 yıllık zamanaşımı süresi boşanma kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlamaktadır. Bu sebeple; boşanma kararının kesinleşmesinden 10 yıl geçtikten sonra açılan mal rejimi tasfiyesine ilişkin dava zamanaşımı itirazına uğraması halinde reddedilmektedir.

Mal rejimi davalarında zamanaşımının durması : https://fatmatugcebilgin.av.tr/2019/11/28/mal-rejimi-davasinda-zamanasimi-ne-kadardir-bosanma-davasindan-ne-kadar-zaman-sonra-acilmasi-gerekir/

Avukatlık ve hukuki danışmanlık : https://fatmatugcebilgin.av.tr/iletisim/